Novas Faite Dixit@l

• Educación e o Colexio de Enxeñaría en Informática de Galicia renovan un ano máis a súa colaboración para iniciar ao alumnado no eido da programación

Un total de aproximadamente 200 colexios e institutos de toda Galicia beneficiaranse este ano de accións específicas no eido da programación informática e no uso seguro dos recursos tecnolóxicos postas en marcha pola Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria en colaboración co Colexio Profesional de Enxeñaría en Informática de Galicia.  O conselleiro Román Rodríguez e mailo presidente do órgano colexiado de Informáticos, Fernando Suárez, ratificaron un ano máis o acordo para continuar cos programas “Navega con Rumbo” e “Programación nas Escolas”, co fin de axudar a mellorar as competencias dixitais dos estudantes así como a desenvolverse dun xeito máis seguro no ámbito tecnolóxico. Precisamente este ano, o convenio inclúe como novidade a posta en marcha de accións específicas (concursos, campañas,…) de sensibilización en relación coa protección de datos.

Este acordo enmárcase dentro da estratexia da Consellería de Educación de promover as vocacións STEM (Ciencias, Tecnoloxías, Enxeñerías e Matemáticas) entre o estudantado galego, ao tempo que dotalos dos recursos e ferramentas necesarias para o uso seguro da tecnoloxía.

“Navega con Rumbo”

O programa “Navega con Rumbo”, que xa vai pola súa sexta edición, abrangue tanto ao alumnado como aos docentes e ás familias. É dicir, por unha banda está encamiñado directamente aos escolares para guialos cara unha navegación segura, responsable e útil en internet e, deste xeito, previr que sexan vítimas de condutas como o ciberacoso; e doutra banda, tamén fai partícipes aos pais, nais e profesores das recomendacións precisas e que, á súa vez, actúen como correa de transmisión.

Para tal fin, o Colexio de Enxeñaría en Informática encargarase de realizar xornadas divulgativas nos centros escolares Abalar de toda Galicia que neste curso chegará a uns 190 de toda Galicia. Desde que se iniciou o programa no curso 2010/11, o programa xa se impartiu en 461 colexios e institutos, e nas actividades realizadas ao seu abeiro participaron arredor de 65.000 persoas, na súa maior parte alumnado. Ademais, o programa está apoiado polas Guías de Boas Prácticas elaboradas polo CPEIG, que poden descargarse a través do web www.navegaconrumbo.es.

“Programación nas Escolas”

A outra das iniciativas, “Programación nas escolas”, renóvase por terceiro ano consecutivo tras poñerse en marcha no curso 2014/15 como unha acción pioneira para iniciar aos escolares na linguaxe da programación informática. Uns 10 centros escolares de Primaria (que se suman aos outros 20 da primeira e segunda edición) beneficiaranse neste curso desta iniciativa na os rapaces e rapazas aprenden a programar dun xeito lúdico e proactivo. Para elo, ofrécenselle as ferramentas axeitadas para que comprendan qué é un ordenador, cómo funciona, e cómo eles mesmos poden crear sinxelas aplicacións interactivas como videoxogos ou animacións, entre outros.

Tanto o “Navega con rumbo” como a “Programación nas escolas” está dirixido ao conxunto da comunidade escolar dos centros Abalar, é dicir, aqueles centros que contan con aulas dixitais e que a día de hoxe xa abrangue a uns 120.000 alumnos de 900 centros públicos.

Materias de libre configuración autonómica

Na liña de fomentar as vocacións STEM entre o alumnado, cómpre lembrar que desde o curso 2015/16, á proposta da Consellería, xa están en marcha as materias de libre configuración autonómica de Programación en 1º e 2º de ESO (132 centros ofertárona este curso, con 4.200 matriculados) e de Robótica en Bacharelato (ofertada por 92 centros e case 600 alumnos matriculados).    

A impartición destas materias leva aparellado a dotación de equipamento específico, como son os novos kits de Robótica educativa cos que a Consellería está dotando ao todos os IES de Galicia, unhas ferramentas de apoio á docencia para impartir coñecementos e traballar desde unha perspectiva integrada e interdisciplinar, non só desde o ámbito tecnolóxico, senón que abrangue materias como as matemáticas, física, química, ou as materias de libre configuración autonómica ás que facemos referencia.

Así mesmo, a Consellería tamén dispón dun plan de formación específico en Robótica dirixido ao profesorado vinculado ás ensinanzas tecnolóxicas para, deste xeito, reforzar os seus coñecementos nesta materia. 

Protección de datos e identidade dixital

Dentro da Estratexia galega de convivencia escolar, educonvives.gal, Educación xa conta cun Protocolo de Protección de Datos que sirve de guía aos centros á hora de xestionar toda a información referente ao alumnado. Desde a Consellería nestes momentos estase a traballar na incorporación dun apartado a este protocolo, que se centrará na identidade dixital. O obxectivo é que os rapaces conten cunha ferramenta que lles sirva de guía para o tratamento da súa información persoal a través das redes. Trátase de que tomen conciencia de que ese tipo de datos poden ser susceptibles dun uso distinto ao que eles pretenden e, por outra parte, de que aprendan a construír a súa identidade dixital para poñer en valor as súas competencias e habilidades.

• A metade dos pais cre que é máis probable que o seu fillo sufra acoso na internet que no recreo.

Unha investigación recente de Norton by Symantec, revelou que máis de oito de cada dez pais (o 86 por cento) están preocupados pola seguridade dos seus fillos na internet. Segundo o estudo, a máis da metade preocúpalles que os seus fillos sexan acosados ou perseguidos (un 57 por cento) ou atraídos por un descoñecido (un 60 por cento); e tres de cada dez pais cre que os nenos están máis expostos aos perigos da rede hoxe que fai cinco anos.

De acordo cos novos datos do informe sobre ciberseguridade de Norton, unha enquisa a preto de 21.000 consumidores a nivel mundial, case a metade (o 48 por cento) dos pais cre que os seus fillos son máis propensos a ser acosados na internet que no recreo do colexio.

Ademais do ciberacoso, un 66 por cento dos pais tamén temen que os seus fillos se descarguen programas ou aplicacións maliciosas; o 65 por cento, que revelen demasiada información persoal a descoñecidos; o 54 por cento teme que digan ou fagan algo que represente un risco para a familia e o 51 por cento deles, que publiquen algo que lles afecte nun futuro á hora de acceder a un traballo ou á universidade.

Con todo, a pesar destas preocupacións, a cuarta parte dos pais permite que os seus fillos accedan a Internet de forma temperá (antes dos seis anos de idade). E mentres que a maioría dos pais pon en práctica medidas preventivas para protexer aos seus fillos na rede, como limitar o acceso a certos sitios web e aplicacións (o 43 por cento) ou permitir o acceso a Internet só baixo a súa supervisión (o 40 por cento), máis dun de cada 10 (o 11 por cento) non fai nada respecto diso.

“Os pais interpretan un papel fundamental en educar aos seus fillos sobre os límites dos comportamentos seguros e aceptables na internet. Un diálogo aberto sobre as súas experiencias online é o primeiro paso na protección dos nenos na rede”, manifestou Roberto Testa, Head of Sales Iberia de Norton de Symantec. “Internet é un recurso valioso para o desenvolvemento dos nenos, e, hoxe en día, os nosos fillos non coñecen un mundo sen el. Evitar que os nenos se conecten non é necesariamente a resposta, de modo que animamos aos pais a que establezan regras da casa sobre o uso da internet en función da súa idade e a que falen cos seus fillos sobre as súas experiencias na rede”.

Falar sobre os límites, normas de comportamento e hábitos seguros na internet ou sobre as experiencias online e o ciberacoso non ten por que ser un reto. Este ano, como parte do Día do Internet Seguro (7 de febreiro), Norton quere axudar aos pais para identificar os sinais do ciberacoso, ademais de axudarlles a iniciar unha conversación cos seus fillos e establecer unhas normas de comportamento na internet no momento adecuado.

Estas son algúns dos sinais visibles de que un neno sufriu ciberacoso:

• Parecer nervioso ao recibir unha mensaxe de texto/chat ou correo electrónico ou comezar a evitar os seus dispositivos ou a utilizalos en exceso
• Poñer escusas para evitar ir a clase, comezar a sacar peores notas ou portarse mal
• Poñerse á defensiva ou non querer falar sobre a súa actividade na internet ou eliminar as súas contas nas redes sociais
• Afastarse dos seus amigos e da familia.
• Ter síntomas físicos como problemas para durmir, dores de estómago, dores de cabeza e perdas ou aumentos de peso
• Parecer particularmente enfadado, frustrado ou triste, sobre todo despois de conectarse/mirar os seus dispositivos.

 Consellos sobre como os pais poden protexer aos seus fillos na internet:

1. Establecer un conxunto de normas sobre a forma en que os fillos utilizan a tecnoloxía, tamén coñecidas como normas de comportamento na internet. Estas normas poden incluír a cantidade de tempo que poden pasar conectados, os sitios web seguros aos que poden acceder ou a linguaxe máis apropiada para chatear.
2. Crear un conxunto de regras na casa para a comunicación dos fillos na internet, as descargas, os sitios web seguros que poden visitar e o ciberacoso. A diminución das experiencias negativas na rede está estreitamente vinculada aos fogares onde existe un diálogo aberto cos nenos sobre a seguridade na internet.
3. Ensinar aos fillos máis novos a utilizar contrasinais seguros e únicos en todas as súas contas e a non compartilas nunca, nin sequera cos seus amigos.
4. Falarlles sobre os riscos de publicar e compartir información privada, vídeos e fotografías, en especial nas redes sociais: todo o que se publica na rede é unha pegada dixital que podería ser difícil de borrar por completo. Os pais deben asegurarse de que os seus fillos non publican contido que poña en perigo a súa seguridade ou que poidan lamentar cando sexan maiores.
5. Os nenos son propensos a imitar o comportamento dos seus pais, polo que se anima aos pais para dar exemplo e a mostrar aos seus fillos como poden navegar de forma segura
6. Animar aos fillos para pensar antes de facer clic: tanto ao buscar en sitios de vídeos, ao recibir unha ligazón descoñecida nun correo electrónico ou mesmo ao ver banners ou xanelas emerxentes mentres navegan, é importante lembrarlles que non fagan clic en ligazóns que poidan levalos a sitios perigosos ou inapropiados. Facer clic en ligazóns descoñecidas é unha forma habitual pola que os dispositivos se infectan con malware e tamén podería revelar datos persoais e valiosos aos criminais.
7. Utilizar unha solución de software de seguridade sólida e de confianza, como Norton Security, para todos os dispositivos do fogar, xa sexan tabletas, smartphones ou computadores portátiles ou de sobremesa.
8. E o que é máis importante, fomentar e manter un diálogo aberto e permanente cos fillos sobre o uso da internet e sobre as súas experiencias.